Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η επιστροφή ενός τρελού στον κόσμο του ορθολογισμού

Κατά την διάρκεια του καρναβαλιού κάποιος μεταμφιέζεται ώστε να μοιάζει στον βασιλιά Ερρίκο Δ’ της Γερμανίας. Σ’ ένα ατύχημα όμως κτύπησε στο κεφάλι και για δώδεκα χρόνια πίστεψε ότι πραγματικά ήταν ο βασιλιάς. Όταν ανέκτησε το λογικό του άφησε τους άλλους να νομίζουν ότι εξακολουθούσε να πιστεύει ότι είναι ο βασιλιάς.
Enrico IV: Codesto vostro sgomento, perch? ora, di nuovo, vi sto sembrando pazzo! - Eppure, perdio, lo sapete! Mi credete; lo avete creduto fino ad ora che sono pazzo! - ? vero o no? (Li guarda un po', li vede atterriti). Ma lo vedete? Lo sentite che pu? diventare anche terrore, codesto sgomento, come per qualche cosa che vi faccia mancare il terreno sotto i piedi e vi tolga l'aria da respirare? Per forza, signori miei! Perch? trovarsi davanti a un pazzo sapete che significa? trovarsi davanti a uno che vi scrolla dalle fondamenta tutto quanto avete costruito in voi, attorno a voi, la logica, la logica di tutte le vostre costruzioni! - Eh! che volete? Costruiscono senza logica, beati loro, i pazzi! O con una loro logica che vola come una piuma! Volubili! Volubili! Oggi cos? e domani chi sa come! - Voi vi tenete forte, ed essi non si tengono pi?. Volubili! Volubili! - Voi dite: «questo non pu? essere!» - e per loro pu? essere tutto. - Ma voi dite che non ? vero. E perch?? - Perch? non par vero a te, a te, a te, (indica tre di loro,) e centomila altri. Eh, cari miei! Bisognerebbe vedere poi che cosa invece par vero a questi centomila altri che non sono detti pazzi, e che spettacolo danno dei loro accordi, fiori di logica! Io so che a me, bambino, appariva vera la luna nel pozzo. E quante cose mi parevano vere! E credevo a tutte quelle che mi dicevano gli altri, ed ero beato! Perch? guai, guai se non vi tenete pi? forte a ci? che vi par vero oggi, a ci? che vi parr? vero domani, anche se sia l'opposto di ci? che vi pareva vero jeri! Guai se vi affondaste come me a considerare questa cosa orribile, che fa veramente impazzire: che se siete accanto a un altro, e gli guardate gli occhi - come io guardavo un giorno certi occhi - potete figurarvi come un mendico davanti a una porta in cui non potr? mai entrare: chi vi entra, non sarete mai voi, col vostro mondo dentro, come lo vedete e lo toccate; ma uno ignoto a voi, come quell'altro nel suo mondo impenetrabile vi vede e vi tocca...
Ερρίκος Δ’: Ερρίκος Δ’: Ξέρετε τι σημαίνει να βρίσκεστε μπροστά σ’ ένα τρελό; Ότι βρίσκεστε μπροστά σ’ έναν άνθρωπο που κλονίζει συθέμελα όλα όσα έχετε κτίσει μέσα σας και γύρω σας, τη λογική σας, τη λογική του κάθε πράγματος που έχετε οικοδομήσει… Χτίζουν χωρίς λογική οι μακάριοι αυτοί άνθρωποι, οι τρελοί ή μάλλον με τη δική τους λογική που πετάει σαν φτερό! Άπιαστοι!... Εσείς κρατιέστε γερά κι αυτοί στέκονται στον αγέρα! Εσείς λέτε «αυτό δεν μπορεί να γίνει», ενώ γι΄ αυτούς μπορούν αν γίνουν τα πάντα. Έρχεστε εσείς και λέτε πως δεν είναι αλήθεια. Και γιατί; Επειδή φαίνεται αλήθεια σ’ εμένα, σ’ εσένα, σε εκατό χιλιάδες άλλους! Θα ‘πρεπε να δούμε τι είναι εκείνο το οποίο φαίνεται αλήθεια στους εκατό χιλιάδες άλλους που δεν τους λένε τρελούς, και τι θέαμα παρουσιάζει η κοινή παραδοχή, το άνθος αυτό της λογικής… Αλίμονο, αν εμβαθύνετε καθώς έκανα εγώ… Θα νοιώσετε σαν ζητιάνος μπροστά σε πόρτα που δεν θα σας ανοιχτεί ποτέ. Εκείνος που θα διαβεί την πόρτα δεν θα ‘σαστε ποτέ εσείς με τον εσωτερικό σας κόσμο καθώς τον ξέρετε και τον νοιώθετε. Αυτός που θα τη διαβεί θα είναι ένας άγνωστος σε σας, όπως τον ξέρει και τον νοιώθει ο άλλος εκείνος άνθρωπος, μέσα στον ανεξερεύνητο δικό του κόσμο!
Πηγή: Luigi Pirandello "Enrico IV", Atto secondo

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ανάμεσα στο Καλό και το Κακό

136. Der Eine sucht einen Geburtshelfer für seine Gedanken, der Andre Einen, dem er helfen kann: so entsteht ein gutes Gesprüch. Ο ένας ψάχνει μια μαμμή για τις σκέψεις του, ό άλλος κάποιον τον οποίο μπορεί να βοηθήσει: έτσι γεννιέται μια καλή κουβέντα. 125. Wenn wir über Jemanden umlernen müssen, so rechnen wir ihm die Unbequemlichkeit hart an, die er uns damit macht. Όταν πρέπει ν’ αλλάξουμε τη γνώμη μας για κάποιον, του καταλογίζουμε βαριά το ξεβόλεμα που μας προκαλεί. 98. Wenn man sein Gewissen dressirt, so k ü sst es uns zugleich, indem es beisst. Όταν γυμνάσει κανείς τη συνείδηση του, αυτή μας φυλάει την ίδια στιγμή που μας δαγκώνει. 68. "Das habe ich gethan" sagt mein Ged ä chtniss. Das kann ich nicht gethan haben - sagt mein Stolz und bleibt unerbittlich. Endlich - giebt das Ged ä chtniss nach. «Αυτό έκανα» λέει η μνήμη μου. «Δεν μπορεί να το έκανα αυτό» - λέει η περηφάνια μου και παραμένει άτεγκτη. Στο τέλος – μνήμη υποχωρεί. Πηγή : Spr ä che und Zwischensp

Ποίηση και Συμβουλευτική ΙΙ

Αν να κρατάς καλά μπορείς το λογικό σου, όταν τριγύρω σου όλοι τα ‘χουν χαμένα και σ’ εσέ της ταραχής τους ρίχνουν την αιτία. Αν να εμπιστεύεσαι μπορείς το ίδιο τον εαυτό σου όταν ο κόσμος δεν σε πιστεύει κι αν μπορείς να του σχωρνάς αυτή τη δυσπιστία. Να περιμένεις αν μπορείς δίχως να χάνεις την υπομονή σου, κι αν άλλοι σε συκοφαντούν να μην καταδεχτείς ποτέ το ψέμα, κι αν σε μισούν, εσύ ποτέ σε μίσος ταπεινό να μην ξεπέσεις, μα να μην κάνεις τον καλό ή τον πολύ σοφό στα λόγια. Αν να ονειρεύεσαι μπορείς και να μην είσαι δούλος των ονείρων, αν να στοχάζεσαι μπορείς δίχως να γίνει ο στοχασμός σκοπός σου, αν αντικρίζεις σου βαστά το θρίαμβο και τη συμφορά παρόμοια κι όμοια να φέρνεσαι σ’ αυτούς τους δύο τυραννικούς απατεώνες, αν σου βαστά η ψυχή ν’ ακούς όποιαν αλήθεια εσύ είχες ειπωμένη παραλλαγμένη απ’ τους κακούς, για ‘ναι για τους άμυαλους παγίδα η συντριμμένα να θωρείς όσα σου ‘χουν ρουφήξει τη ζωή σου και πάλι να ξαναρχινάς να κτίζεις μ’ εργαλεία να ‘ναι φθαρμένα. Αν όσα απόκτησε

Ξόδεψαν όλη τους τη ζωή καμαρώνοντας για τα πάθη τους

Ηeroes. Victims. Gods and human beings. All throwing shapes, every one of them Convinced he's in the right, all of them glad To repeat themselves and their every last mistake, No matter what. People so deep into Their own self-pity self-pity buoys them up. People so staunch and true, they're fixated, Shining with self-regard like polished stones. And their whole life spent admiring themselves For their own long-suffering. Licking their wounds And flashing them around like decorations (pp. 1-2). ... Human beings suffer, they torture one another, they get hurt and get hard. No poem or play or songcan fully right a wrong inflicted or endured. … History says, Don't hope on this side of the grave. But then, once in a lifetime the longed for tidal wave of justice can rise up, and hope and history rhyme (p.77). … Ήρωες και θύματα συνάμα. Θεοί ίδιοι με ανθρώπινα πλάσματα. Παραδαρμένες φιγούρες και ο καθένας να πιστεύει πως το δίκιο με το μέρος τ